ارزش یک مقاله، گزارش، خبر و گفتوگو اگرچه وابسته به عناصری چون «کشف رویداد»، «انتقال به موقع خبر»، «انتخاب ساختار مناسب»، «اطلاعات دقیق»، «زبان روشن و قابل فهم»، «جستوجوی متناسب با سطح موضوع» و «همهجانبهنگری» است، اما وجود همه اینها در یک گزارش خبری منتهی به انتشار سریع آن در یک رسانه نمیشود.
در رسانههای آنلاین، گاه یک گزارش متوسط پاکیزه، بسیار زودتر از یک گزارش با کیفیت، اما دارای مشکلات فراوان تایپی و رسمالخطی منتشر میشود.
بیشتر روزنامهنگاران حرفهای در طول فعالیت حرفهای خود به یاد دارند مطالب با کیفیتی را که توسط نویسندهای به دستشان رسیده، اما انتشار آن از شدت مشکلات فنی مربوط به تایپ و رسمالخط با وقفه روبهرو شده است.
تا پیش از گسترش رسانههای آنلاین، اغلب روزنامهها و نشریات مختلف، رسمالخطی را برای یکدستسازی مطالب خود در نظر میگرفتند تا بر آن اساس، شیوه نگارش کلمات را در «مطالب دریافتی دستخطی»، توسط دبیر تحریریه یا حروفچین و تایپیست به هنگام تایپ، یکدست کنند.
در گذشته و حتی امروز، دبیر یک بخش یا نویسنده یک رسانه کلاسیک یا به عبارت دیگر چاپی، میتوانست و میتواند حساسیتی نسبت به رسمالخط یا سجاوندی و اصول تایپ نداشته باشد، اما این تسلط فنی در رسانههای آنلاین یک ضرورت است.
به این ترتیب یکدستسازی رسمالخط و اصول تایپ با گسترش رسانههای آنلاین شکل دیگری پیدا کرده و لازم است مسئولان بخشهای مختلف هر رسانه، نسبت به چند و چون آن آگاه باشند.
در رسانههای آنلاین اما اغلب مطالب رسانهها توسط خود نویسندگان تایپ میشود و به همین دلیل، گاه عدم رعایت «اصول تایپ» و «رسمالخط»، روند آمادهسازی یک متن گزارشی را علیرغم کیفیت و محتوای آن، از تایپ دوباره آن دشوارتر میکند.
در زبان فارسی، کلمات مختلف به شیوههای مختلف نوشته میشود و شکل نگارش آنها به دلیل شیوه نگارش کلمات مرکب، علامتهای تنوین، تشدید، حرکتگذاری، چگونگی کاربرد همزه میانی و پایانی و املای بعضی از پیشوندها و پسوندها، سرهمنویسی و جدانویسی و حتی چنداملایی بودن برخی کلمات، شکلهای گوناگونی به خود میگیرد.
یکدستسازی شیوه نگارش کلمات برای ازجمله «حفظ زیبایی چهره متن خبری» و «سهولت نوشتن و خواندن» را رسمالخط میگویند.
از اینرو برخی کارشناسان زبان فارسی سالها در متون مختلف ادبی جستوجو کردهاند تا به دستور واحدی برای یکدستسازی فارینویسی برسند.
امروزه رسمالخطهای مختلفی برای زبان فارسی وجود دارد. برخی تلاش دارند تا رسمالخطی را به عنوان رسمالخطی فراگیر تدوین و عرضه کنند، اما این تلاتش تا به امروز پاسخ نداده است و اختلافهای زیادی در این زمینه وجود دارد.
روشن است که قرار نیست هر روزنامهنگاری در حوزه رسمالخط در حد یک کارشناس زبان فارسی اطلاعات داشته باشد. حتی قرار نیست مو به مو از رسمالخطی تبعیت کند. مهم این است که حداقل به الگویی برای یکدست کردن شیوه فارسینویسی خود برسد.
اینکه خبرنگار در گزارش خود در یک سطر پیشوند «می» را در فعل «میشود» جدا بنویسد و در سطری دیگر نه، یا یکجا «بخاطر» بنویسد و جای دیگر را «به خاطر»، میتواند نوعی «شلختهگی» در کار روزنامهنگاری آنلاین به شمار برود.
لازم است هر روزنامهنگار به چند نکته دقت کند:
الف: لازم است هر روزنامهنگار به ویژه روزنامهنگاران آنلاین حساسیت خود را نسبت به حوزه رسمالخط زبان فارسی، سجاوندی و اصول تایپ تقویت کند. به عنوان نمونه،نشانههایِ «،»، «؛»، «.»، «؟» و «!» بدون فاصله پس از کلمه به کار برده میشوند و لازم نیست نویسنده برای کاربرد آنان دکمه اسپیس را برای ایجاد یک فاصله استفاده کند.
ب: لازم هست هر روزنامهنگار با مرور رسمالخطهای گوناگون و شیوههای درستنویسی، سادهترین و در عین حال قابل اجراترین آنها را برای یکدست کردن مطالب خود انتخاب کند. با جستوجو از طریق گوگل دسترسی به رسمالخطهای گوناگون و شیوههای درستنویسی ممکن هست.
پ: پیشنهاد میشود روزنامهنگاران از رسانهای که در آن فعالیت میکنند تقاضا کنند تا برای تسهیل کار، رسمالخط پیشنهادی خود را در اختیار شبکه نویسندگان خود قرار دهد.
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نظر را بنویسید.